Ar aghaidh go dtí an príomhábhar
Ionadaíocht an Choimisiúin Eorpaigh in Éirinn
Alt nuachta18 Aibreán 2023An Ionadaíocht in ÉirinnAm léitheoireachta: 9 nóiméad

Cibearspás: i dtreo cumais níos láidre don Aontas le haghaidh comhar oibríochtúil, dlúthpháirtíochta agus athléimneachta

Inniu, ghlac an Coimisiún togra le haghaidh Ghníomh Cibeardhlúthpháirtíochta an Aontais Eorpaigh chun inniúlachtaí cibearshlándála san Aontas a neartú.

Image with text "EU Cyber Solidarity Act"

Leis sin, tacófar le brath agus feasacht ar bhagairtí agus teagmhais chibearshlándála san Aontas a neartú agus chun ullmhacht eintiteas criticiúil a mhéadú, chomh maith le dlúthpháirtíocht, bainistiú comhbheartaithe géarchéime agus cumais freagartha a threisiú ar fud na mBallstát. Bunaítear le Gníomh Cibeardhlúthpháirtíochta an Aontais inniúlachtaí lena bhfágfar go mbeidh an Eoraip níos athléimní agus níos frithghníomhaí i gcás cibearbhagairtí agus, san am céanna, neartófar an sásra comhair atá ann cheana.  Rannchuideoidh sé le timpeallacht dhigiteach shábháilte shlán a chinntiú le haghaidh saoránaigh agus gnólachtaí agus le heintitis chriticiúla agus seirbhísí fíor-riachtanacha, mar shampla ospidéil agus gnóthais fóntais phoiblí, a chosaint.

Chuir an Coimisiún i láthair Acadamh Scileanna Cibearshlándála an Aontais Eorpaigh, mar chuid de Bhliain Eorpach na Scileanna 2023, d'fhonn cur chuige níos comhordaithe a chinntiú chun an bhearna thallainne chibearshlándála a dhúnadh, rud atá ina réamhchoinníoll le borradh a chur faoi iomaíochas, fás agus athléimneacht na hEorpa. Tabharfaidh an tAcadamh le chéile tionscnaimh éagsúla atá ann cheana arb é is aidhm dóibh scileanna cibearshlándála a chur chun cinn agus iad a chur ar fáil ar ardán ar líne, rud a chuirfidh lena n-infheictheacht agus a chuirfidh le líon na ngairmithe cibearshlándála oilte san Aontas.

Faoin Aontas Slándála Eorpach, tá an tAontas tiomanta a chinntiú go gcosnófar saoránaigh agus gnólachtaí uile na hEorpa, ar líne agus as líne araon, agus cibearspás oscailte slán cobhsaí a chur chun cinn. Mar sin féin, tá méadú ag teacht ar mhéid, ar mhinicíocht agus ar thionchar na dteagmhas cibearshlándála, agus is bagairt mhór iad sin ar fheidhmiú córas gréasán agus faisnéise agus ar an Margadh Aonair Eorpach. Ghéaraigh fogha míleata na Rúise faoin Úcráin an bhagairt sin tuilleadh mar aon leis an iliomad gníomhaithe stát-ailínithe, coiriúla agus haiceálaithe cúise atá bainteach leis an teannas geopholaitiúil atá ann faoi láthair.

Agus iad ag tógáil ar chreat láidir straitéiseach, beartais agus reachtach atá i bhfeidhm cheana féin, rannchuideoidh Gníomh um Chibear-Dhlúthpháirtíocht an Aontais agus Acadamh atá beartaithe a thuilleadh le feabhas a chur ar bhrath cibearbhagairtí, athléimneachta agus ullmhachta ar gach leibhéal d'éiceachóras cibearshlándála an Aontais.

Gníomh um Chibear-Dhlúthpháirtíocht an Aontais Eorpaigh

Le Gníomh um Chibear-Dhlúthpháirtíocht an Aontais, neartófar an dlúthpháirtíocht ar leibhéal an Aontais chun teagmhais chibearshlándála shuntasacha nó mhórscála a bhrath, a ullmhú agus freagairt dóibh ar bhealach níos fearr, trí Sciath Chibearshlándála Eorpach agus Sásra Cibiréigeandála cuimsitheach a chruthú.

Chun cibearbhagairtí móra a bhrath go tapa agus go héifeachtach, molann an Coimisiún go mbunófaí Cibear-Sciath Eorpach, arb é atá ann bonneagar il-Eorpach ina bhfuil Lárionaid Oibríochtaí Slándála (SOCanna) náisiúnta agus trasteorann ar fud an Aontais. Is éard atá iontu eintitis a bhfuil sé de chúram orthu cibearbhagairtí a bhrath agus gníomhú dá réir. Bainfidh siad úsáid as teicneolaíocht úrscothach, mar atá an intleacht shaorga agus ardanailísíocht sonraí, chun rabhaidh tráthúla maidir le cibearbhagairtí agus cibeartheagmhais thar theorainneacha a bhrath agus a chomhroinnt go tráthúil. Dá bhrí sin beidh údaráis agus eintitis ábhartha in ann freagairt ar bhealach níos éifeachtaí agus níos éifeachtúla do mhórtheagmhais.

Beidh na lárionaid oibríochtúil faoi thús na bliana 2024. Mar chéim ullmhúcháin den Chibear-Sciath Eorpach, roghnaigh an Coimisiún i Aibreáin 2023, faoin gClár don Eoraip Dhigiteach, trí chuibhreannas de Lárionaid Oibríochtaí Slándála (SOC) lena dtabharfar le chéile comhlachtaí poiblí de chuid 17 mBallstát agus na hÍoslainne.

Cuimsítear freisin i nGníomh um Chibear-Dhlúthpháirtíocht an Aontais Sásra Cibiréigeandála a chruthú chun an ullmhacht a mhéadú agus chun feabhas a chur ar chumais freagartha san Aontas. Tacóidh sé leis an méid seo a leanas:

  • Gníomhartha ullmhúcháin, lena n-áirítear eintitis tástála in earnálacha criticiúla (cúram sláinte, iompar, fuinneamh, etc.) le haghaidh leochaileachtaí féideartha bunaithe ar chásanna riosca agus modheolaíochtaí coiteanna.
  • Cúltaca Cibearshlándála nua de chuid an Aontais a chruthú ina mbeidh seirbhísí freagartha teagmhais ó sholáthraithe iontaofa atá faoi chonradh cheana agus atá ullamh dá bharr sin chun idirghabháil a dhéanamh, arna iarraidh sin ag Ballstát nó ag institiúidí, comhlachtaí agus gníomhaireachtaí de chuid an Aontais, i gcás teagmhas cibearshlándála suntasach nó mórscála.
  • Tacaíocht airgeadais a chur ar fáil le haghaidh cúnamh frithpháirteach, i gcás ina bhféadfadh Ballstát tacaíocht a thabhairt do Bhallstát eile.

Anuas air sin, leis an Rialachán atá beartaithe, bunaítear an Sásra um Theagmhas Cibearshlándála a Athbhreithniú chun athléimneacht an Aontais a fheabhsú trí athbhreithniú agus measúnú a dhéanamh ar theagmhais chibearshlándála shuntasacha nó mhórscála tar éis dóibh tarlú, trí cheachtanna a fhoghlaim agus, i gcás inarb iomchuí, moltaí a dhéanamh maidir le feabhas a chur ar chibearsheasamh an Aontais.

Is é an buiséad iomlán a bheidh ann do na gníomhaíochtaí faoi Ghníomh um Chibear-Dhlúthpháirtíocht an Aontais EUR 1.1 billiún agus déanfar 2/3 de a mhaoiniú trí Chlár don Eoraip Dhigiteach an Aontais.

Acadamh Scileanna Cibearshlándála an Aontais Eorpaigh

Tabharfaidh Acadamh Scileanna Cibearshlándála an Aontais le chéile tionscnaimh phríobháideacha agus phoiblí atá dírithe ar scileanna cibearshlándála a threisiú ar an leibhéal Eorpach agus ar an leibhéal náisiúnta ionas go mbeidh siad níos infheicthe agus chun bearna thallainne chibearshlándála na ngairmithe cibearshlándála a dhúnadh.

Ar dtús, déanfar an tAcadamh a óstáil ar líne ar ardán an Choimisiúin um Scileanna Digiteacha agus Poist Dhigiteacha. Saoránaigh ar spéis leo gairm bheatha sa chibearshlándáil a shaothrú, beidh siad in ann eolas a aimsiú in aon áit amháin ar líne faoi dheiseanna oiliúna agus deimhniúcháin. Beidh páirtithe leasmhara in ann gealltanas a thabhairt go dtacóidh siad le feabhas a chur ar scileanna cibearshlándála san Aontas trí ghníomhaíochtaí sonracha a thionscnamh, mar shampla oiliúint agus deimhniúchán cibearshlándála a chur ar fáil.

Déanfar an tAcadamh a fhorbairt ionas go mbeidh spás coiteann ann don lucht léin, do sholáthraithe oiliúna agus don earnáil tionsclaíochta chun cuidiú leo cláir oideachais, oiliúint agus cistiú a chur ar fáil, agus faireachán a dhéanamh ar fhorbairt an mhargaidh fostaíochta cibearshlándála. 

Scéimeanna Deimhniúcháin le haghaidh Seirbhísí Slándála Bainistithe

Chomh maith leis sin, mhol an Coimisiún inniu leasú spriocdhírithe ar an nGníomh um Chibearshlándáil chun gur féidir scéimeanna Eorpacha um dheimhniú le haghaidh ‘seirbhísí slándála bainistithe' a ghlacadh amach anseo. Seirbhísí mar atá freagairt do theagmhas, tástáil treáite, iniúchtaí slándála agus comhairleoireacht, is seirbhísí fíorchriticiúla fíorleochaileacha iad sin a chuireann soláthraithe seirbhísí cibearshlándála ar fáil chun cúnamh a thabhairt do chuideachtaí agus eagraíochtaí eile cibeartheagmhais a chosc agus a bhrath agus freagairt dóibh nó téarnamh uathu.

Tá an deimhniúchán fíorthábhachtach agus is féidir ról tábhachtach a bheith aige i gcomhthéacs Chúltaca Cibearshlándála an Aontais agus na Treorach maidir le bearta le haghaidh ardleibhéal comhchoiteann cibearshlándála ar fud an Aontais (Treoir NIS 2) agus éascóidh sé soláthar trasteorann na seirbhísí sin chomh maith.

Na Chéad Chéimeanna Eile

Scrúdóidh Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle anois an Rialachán atá beartaithe maidir le Gníomh um Chibear-Dhlúthpháirtíocht an Aontais, chomh maith leis an leasú spriocdhírithe ar an nGníomh um Chibearshlándáil.

Eagróidh an Lárionad Eorpach um Inniúlachtaí Cibearshlándála soláthar comhpháirteach uirlisí agus bonneagar in éineacht leis na Lárionaid Oibríochtaí Slándála trasteorann roghnaithe chun cumais chibearbhraite a fhorbairt.  

Leanfaidh Gníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chibearshlándáil (ENISA) agus an Lárionad Eorpach um Inniúlachtaí Cibearshlándála de bheith ag obair ar scileanna cibearshlándála, ag rannchuidiú le cur chun feidhme an Acadaimh Scileanna Cibearshlándála, i gcomhréir lena sainorduithe féin, agus i ndlúthchomhar leis an gCoimisiún agus leis na Ballstáit.

Molann an Coimisiún gurb é a bheidh san Acadamh Chuibhreannais don Bhonneagar Digiteach Eorpach (EDIC), creat dlíthiúil nua chun tionscadail iltíre a chur chun feidhme. Déanfar an deis sin a phlé anois leis na Ballstáit.

Ní mór a chinntiú chomh maith go rachaidh gairmithe faoi oiliúint riachtanach ar ardchaighdeán. I ndáil leis sin, forbróidh ENISA treoirthionscadal chun fiosrú a dhéanamh ar scéim fhianaithe Eorpach le haghaidh scileanna cibearshlándála a bhunú.  

Cúlra

Leis an nGníomh um Chibear-Dhlúthpháirtíocht atá beartaithe, freagraíonn an Coimisiún d'iarraidh na mBallstát cibear-athléimneacht an Aontais a neartú, agus comhlíonann sé a thiomantas a cuireadh in iúl sa Teachtaireacht Chomhpháirteach maidir le Cibearchosaint a rinneadh le déanaí chun Tionscnamh Cibeardhlúthpháirtíochta an Aontais a ullmhú.

Tógann Gníomh um Chibear-dhlúthpháirtíocht an Aontais agus Acadamh Scileanna Cibearshlándála ar straitéis chibearshlándála an Aontais chomh maith le creat reachtach an Aontais chun athléimneacht chomhchoiteann an Aontais a neartú in aghaidh bagairtí cibearshlándála a mhéadú. Cuimsítear leis seo an Treoir maidir le bearta le haghaidh ardleibhéal comhchoiteann cibearshlándála ar fud an Aontais (NIS 2) agus an Gníomh um Chibearshlándáil.

Tuilleadh eolais

Ceisteanna agus Freagraí - Cibear: i dtreo cumais níos láidre don Aontas le haghaidh comhar oibríochtúil, dlúthpháirtíochta agus athléimneachta

Bileog eolais – Gníomh um Chibear-Dhlúthpháirtíocht an Aontais Eorpaigh

Bileog eolais – Acadamh Scileanna Cibearshlándála an Aontais Eorpaigh

Rialachán atá beartaithe maidir leis an nGníomh um Chibear-Dhlúthpháirtíocht

Teachtaireacht ón gCoimisiún maidir leis an Acadamh Scileanna Cibearshlándála

Rialachán atá beartaithe maidir leis an leasú ar ‘sheirbhísí slándála bainistithe'

Bileog eolais – faoi Straitéis an Aontais um Chibearshlándáil

Leathanach beartais maidir le Gníomh um Chibear-Dhlúthpháirtíocht an Aontais Eorpaigh

Acadamh Scileanna Cibearshlándála an Aontais Eorpaigh – Ardán an Choimisiúin um Scileanna Digiteacha agus Poist Dhigiteacha

Sonraí

Dáta foilsithe
18 Aibreán 2023
Údar
An Ionadaíocht in Éirinn