Léirigh paindéim COVID-19 a thábhachtaí atá an teicneolaíocht, an nascacht agus an chibearshlándáil sa saol laethúil. Nuair a tugadh dianghlasálacha isteach chun cosc a chur ar leathadh an víris, fágadh go raibh an tsochaí ag brath ar na teicneolaíochtaí digiteacha níos mó ná riamh.
D’fhoghlaim na milliúin daoine conas a bheith ag obair go cianda ón mbaile agus bhí ríomhairí agus gléasanna móibíleacha ríthábhachtach chun siopadóireacht agus sóisialú a dhéanamh agus chun tabhairt faoi ghníomhaíochtaí foghlama.
Thug an phaindéim peirspictíochtaí nua dúinn maidir leis na féidearthachtaí ollmhóra agus na laigí a d’fhéadfadh a bheith ann ó thaobh na teicneolaíochta agus an digitithe de.
Tá athrú ag teacht go tapa ar an domhan ina mairimid agus cuireann líonraí níos tapúla agus níos iontaofa ar fáil rochtain láithreach ar uirlisí luachmhara don oideachas, don obair agus don tsláinte.
Mar sin féin, tá bagairtí ann freisin amhail bréagnuacht ar na meáin shóisialta, haiceáil mhí-eiticiúil agus mí-úsáid sonraí pearsanta agus príobháideacha agus ciapadh ar líne. Ní mór srian a chur leo sin uile.
Tá an tsochaí fós ag dul in oiriúint don ré dhigiteach nua seo, agus tá an Coimisiún Eorpach tar éis Eoraip a chruthú atá oiriúnach don aois dhigiteach a chur mar cheann dá phríomhthosaíochtaí do 2019-2024.Eoraip atá oiriúnach don aois dhigiteach
Deacáid Dhigiteach na hEorpa
Tá ‘Compás Digiteach’ curtha ar bun ag an gCoimisiún Eorpach a aistríonn uaillmhianta digiteacha an Aontais ina spriocanna daingne atá le baint amach le linn na deacáide suas go dtí 2030.
Ní mór cearta agus saoirsí na saoránach a chosaint le linn an aistrithe dhigitigh agus tá creat prionsabal á fhorbairt a chuideoidh chun bunluachanna an Aontais sa spás digiteach a chur chun cinn agus a urramú.
Chun dul i ngleic le dúshláin an 21ú haois - an t-athrú aeráide agus ord domhanda atá ag éirí níos polaraithe- teastaíonn cumhacht iomlán na réabhlóide digití uainn.
Margrethe Vestager, an Leas-Uachtarán Feidhmiúcháin um Eoraip atá Oiriúnach don Aois Dhigiteach
San áireamh le spriocanna na Deacáide Digití le haghaidh 2030 tá na nithe seo a leanas:
- Ba cheart bunscileanna digiteacha a bheith ag 80% de na daoine fásta, agus ba cheart go mbeadh 20 milliún speisialtóirí TFC fostaithe san Aontas agus níos mó ban sna róil sin;
- Ba cheart nascacht ghigighiotáin a bheith ar fáil do gach teaghlach san Aontas agus cumhdach 5G ar fáil i ngach ceantar a bhfuil cónaí ann;
- Ba cheart go mbeadh trí cinn as gach ceithre chuideachta ag úsáid néalseirbhísí, mórshonraí agus intleacht shaorga, agus ba cheart go mbeadh bunleibhéal de dhéine dhigiteach, ar a laghad, ag breis agus 90% de na fiontair bheaga agus mheánmhéide;
- Ba cheart go mbeadh gach príomhsheirbhís phoiblí ar fáil ar líne agus rochtain ag gach saoránach ar a chuid ríomhthaifead leighis.
Chun na cuspóirí atá leagtha amach sa Chompás Digiteach a chomhlíonadh, tá an Coimisiún Eorpach ag cur dlús le seoladh tionscadal ilnáisiúnta, tionscadail lena bhforbrófar teicneolaíochtaí uile-Eorpacha agus bonneagar digiteach.
Déanfar na tionscadail seo a chistiú trí infheistíochtaí ó bhuiséad an Aontais, ó na Ballstáit agus ón earnáil tionsclaíochta a chomhcheangal. Tá de ghealltanas ar na Ballstáit 20% ar a laghad dá gcuid Pleananna Téarnaimh agus Athléimneachta a chur i leataobh le haghaidh na tosaíochta digití.
Gníomhaíocht dhigiteach
Tá dul chun cinn déanta cheana féin ag an Aontas i dtaca leis an teicneolaíocht a thabhairt níos gaire do dhaoine, agus á chinntiú go gcloítear le cearta príobháideachais agus sonraí.
Ceann de na buntáistí is follasaí i Straitéis Dhigiteach an Aontais ab ea deireadh a chur le táillí fánaíochta guthán póca. Ó bhí 2017 ann i dtaca le glaonna gutháin, cur teachtaireachtaí SMS agus úsáid an idirlín ar do ghuthán póca, cumhdaítear iad sin ar fad i do shíntiús soghluaiste is cuma cén áit a dtéann tú san Aontas.
Chomh maith leis sin, cuireadh deireadh in 2018 le srianta geografacha gan údar maith – nó an gheobhlocáil – a dhéanann dochar don tsiopadóireacht ar líne agus do dhíolacháin trasteorann.
Tá rialacha nua á dtabhairt isteach anois chun go mbeidh sé níos éasca gléasanna leictreonacha a luchtú, lena n-áirítear fóin chliste. Faoi dheireadh 2024, is é cineál USB-C an caighdeán luchtaithe uilíoch, rud a chiallaíonn nach mbeidh roinnt cáblaí luchtaithe ag teastáil ó thomhaltóirí le haghaidh gléasanna éagsúla.
Glacadh Gníomh um Margaí Digiteacha an Choimisiúin Eorpaigh, ar gníomh é a bhfuil sé mar aidhm aige ardáin ar líne a dhéanamh níos sábháilte.
Tugtar isteach leis an ngníomh rialacha d’ardáin dhigiteacha - lena n-áirítear iad siúd atá á reáchtáil ag cuideachtaí móra teicneolaíochta - a ghníomhaíonn mar ‘gheatóirí’ san earnáil dhigiteach. Cuirfidh na rialacha sin cosc ar gheatóirí sainaitheanta coinníollacha éagóracha a fhorchur ar ghnólachtaí agus ar úsáideoirí aonair agus cinnteoidh siad oscailteacht agus iomaíochas i seirbhísí digiteacha tábhachtacha.
Ar an gcaoi chéanna, leis an nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha, forchuirfear rialacha lena rialaítear seirbhísí digiteacha a ghníomhaíonn mar idirghabhálaithe laistigh den Aontas chun tomhaltóirí a nascadh le hearraí, seirbhísí agus ábhar.
Beidh feidhm ag na rialacha maidir le seirbhísí óstála, margaí agus ardáin ar líne a thairgeann seirbhísí san Aontas. Leis an ngníomh, forchuirfear oibleagáidí ar na seirbhísí sin arb é is aidhm dóibh a chinntiú go gcosnófar cearta bunúsacha Eorpacha agus tomhaltóirí agus go mbeidh siad saor ó ábhar neamhdhleathach.
Fánaíocht: Ceisteanna & Freagraí
Ceisteanna agus Freagraí: An Gníomh um Margaí Digiteacha
Ceisteanna agus Freagraí: An Gníomh um Sheirbhísí Digiteacha
Artificial Intelligence
The European AI Strategy aims at making the EU a world-class hub for Artificial intelligence (AI) and ensuring that it is human-centric and trustworthy.
The Commission is proposing an initiative to open up high-performance supercomputers to European AI start-ups, allowing researchers to substantially shorten development times and make scientific breakthroughs in critical areas such as climate change, infrastructure reconstruction and eHealth.
The Commission will also support the creation of a global panel, gathering scientists, tech companies and experts to identify opportunities and risks related to AI and work with the business sector on minimum global standards for its safe and ethical use.
Citizens and businesses should be able to enjoy the benefits of AI but its rapid development is a cause of concern. Leading developers, academics and experts have warned that mitigating the risk of extinction from AI should be a global priority in the same way as pandemics and nuclear wars.
The use of artificial intelligence in the EU will be regulated by the AI Act, the world’s first comprehensive AI law. The Act aims to address risks of specific uses of AI, categorising them into four different levels: unacceptable risk, high risk, limited risk, and minimal risk.
The AI Act will apply whenever an AI-based system is used in the EU, regardless of where the operator is based.
State of the Digital Decade
The Digital Decade Policy Programme relies on close cooperation between Member States to ensure collective progress and the annual State of the Digital Decade report shows what progress has been made in reaching targets.
The first report, published in 2023, highlights the need for Member States to accelerate and deepen collective efforts through policy measures and investment. It includes concrete recommendations to Member States ahead of the adoption of their national strategic roadmaps and for their future adjustments.
The 2023 Digital Decade report states that Ireland is expected to make a positive contribution to achieve the EU’s overall digital targets.
Here are some of the findings for Ireland in the report:
- Digital skills: 70% of adults in Ireland have at least basic digital skills, well above the EU average (54%) and close to the EU 2030 target of 80%.
- Digital infrastructure: Fixed very high-capacity network coverage in Ireland has grown steadily over the past three years, from 67% in 2020 to 84% in 2022, making good progress towards the 2030 target of 100%. However, the report recommends that Ireland accelerate its efforts on connectivity infrastructure in regard to 5G and least 1 Gbps broadband connectivity.
- Digitalisation of business: 85% of Irish SMEs demonstrate at least a basic level of digital intensity. This is significantly higher than the EU average of 69% and very close to the 2030 target of more than 90%.
- Digitalisation of public services: The public services provided to business and the general public in Ireland are highly digitalised, with respective scores of 100 and 81. However, Ireland does not yet provide access to electronic health records, hindering progress towards achieving the Digital Decade target of 100%.
The Irish Recovery and Resilience Plan devotes €312 million (32%) to the digital transformation, all of which is expected to be spent in helping achieve the country’s Digital Decade targets.
Ireland’s National Digital Strategy, ‘Harnessing Digital – The Digital Ireland Framework’ was launched in 2022 and is aligned with EU priorities contained in the Digital Decade Policy Programme.
News Digital Agenda
Digital Agenda news
The European Commission has launched a package of measures to support European startups and SMEs in the development of trustworthy Artificial Intelligence (AI) that respects EU values and rules.
The European Commission has welcomed the political agreement reached between the European Parliament and the Council on the Artificial Intelligence Act (AI Act), proposed by the Commission in April 2021.
The European Commission services have signed administrative arrangements with the media regulators of France and Ireland to support its supervisory and enforcement powers under the Digital Services Act.
D'ainmnigh an Coimisiún, den chuid uair, 6 gheatóir láidre, faoin nGníomh um Margaí Digiteacha (DMA) Alphabet, Amazon, Apple, ByteDance, Meta, Microsoft - faoin nGníomh um Margaí Digiteacha (DMA).