Tá an taighde agus an nuálaíocht ríthábhachtach (T&N) chun todhchaí eacnamaíoch na hÉireann a chinntiú agus tá siad ag croílár bheartais an Choimisiúin Eorpaigh chun borradh a chur faoin bhfostaíocht, chun an tsláinte a fheabhsú agus chun infheistíocht a mhealladh.
Tá an beartas T&N ag spreagadh aistriú glas agus aistriú digiteach an Aontais Eorpaigh trí bharr feabhais eolaíochta agus forbairt theicneolaíoch a chur chun cinn ar fud na mBallstát.
A bhuí le tacaíocht an Aontais don taighde agus don nuálaíocht tá taighdeoirí Éireannacha ag stiúradh nó ag glacadh páirt i dtionscadail chomhoibríocha ina ndéantar mórfhionnachtana san eolaíocht, sa tsláinte, san iompar, san athrú aeráide agus sna teicneolaíochtaí digiteacha.
Tá Straitéis Taighde agus Nuálaíochta na hÉireann féin, Impact 2030, ag teacht go dlúth le straitéisí T&N an Aontais Eorpaigh agus leagtar amach inti conas a dhéanfaidh Éire an taighde agus an nuálaíocht a ghiaráil chun dul i ngleic le dúshláin shóisialta, eacnamaíocha agus chomhshaoil na tíre. Tá gníomhaireacht nua maoinithe taighde cruthaithe ag Éirinn dar teideal Taighde Éireann - Research Ireland, ar cónascadh í idir an Chomhairle um Thaighde in Éirinn (IRC) agus Fondúireacht Eolaíochta Éireann (SFI), chun uaillmhianta Imagine 2030 a bhaint amach ar bhealach níos fearr.
Taighde
Le dea-thaighde, leagtar síos an bhunchloch don nuálaíocht trí léargais nua nó fionnachtana teicneolaíocha a sholáthar ar féidir iad a fhorbairt le bheith ina réitigh phraiticiúla ar dhúshláin dhomhanda agus ar riachtanais athraitheacha na sochaí.
Is é Fís Eorpach príomhchlár maoiniúcháin an Aontais Eorpaigh don taighde agus don nuálaíocht le linn an tréimhse 2021-27. Tá buiséad de thart ar €95.5 billiún luaite leis atá á úsáid chun dul i ngleic leis an athrú aeráide, chun Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe a bhaint amach agus chun borradh a chur faoi iomaíochas agus faoi fhás an Aontais.
Tá an clár bunaithe ar thrí phríomhcholún, is iad sin:
- Eolaíocht den scoth: Tacú le taighde den chéad scoth chun bonn eolaíoch an Aontais a neartú.
- Dúshláin dhomhanda agus an t-iomaíochas tionsclaíoch: Aghaidh a thabhairt ar dhúshláin shochaíocha agus acmhainneachtaí teicneolaíocha agus tionsclaíocha a threisiú.
- An Eoraip Nuálach: Torthaí ceannródaíocha a spreagadh lena gcruthaítear margaí agus éiceachórais nuálaíochta a chothú.
Tá cúig mhisean leis an gclár Fís Eorpach, agus iad dírithe ar spriocanna intomhaiste a bhaint amach i dtaobh cuid de na dúshláin dhomhanda is práinní:
- An t-oiriúnú don athrú aeráide.
- An ailse.
- Athchóiriú ár n-aigéan agus ár n-uiscí.
- Cathracha aeráidneodracha cliste.
- Sláinte na hithreach agus an bhia.
A bhuí leis an tacaíocht a thugann an tAontas Eorpach do réimse an taighde agus na nuálaíochta, spreagtar foirne taighde i dtíortha éagsúla agus i réimsí éagsúla dul i mbun oibre le chéile, rud atá ríthábhachtach chun fionnachtana a dhéanamh.
Dá thairbhe sin, féadfaidh taighdeoirí na hÉireann páirt a ghlacadh nó a bheith ar thús cadhnaíochta i dtionscadail lena bhféadfar cuspóirí tosaíochta an Aontais Eorpaigh ar nós teicneolaíochtaí cliste, an iompair inbhuanaithe agus foinsí fuinnimh glasa a chur i gcrích.
Slí eile ag Éirinn a cion a dhéanamh don taighde agus don fhorbairt dhomhanda is ea a ballraíocht sa Limistéar Eorpach Taighde (LET). Cuireadh an LET ar bun chun an ‘geilleagar eolasbhunaithe’ is mó ar domhan a dhéanamh den Eoraip trí mhargadh aonair gan teorainn a fhorbairt don taighde, don nuálaíocht agus don teicneolaíocht ar fud an Aontais.
Tá an chéad Chlár Oibre Beartais LET (2022-2024) beagnach tugtha chun críche tar éis dó torthaí nithiúla a bhaint amach. Táthar ag súil leis go nglacfar an dara clár oibre don tréimhse 2025-2027 le linn shamhradh 2025.
Fuarthas amach in anailís an Choimisiúin Eorpaigh, cé go bhfuil dul chun cinn suntasach déanta maidir le LET a dhéanamh níos tarraingtí, níos éifeachtúla agus níos comhtháite, go bhfuil deis ann tuilleadh feabhais a chur air. Aithníodh ceithre réimse ina mbeidh gníomhaíocht ag teastáil.
1. Tús áite a thabhairt d’infheistíochtaí agus d’athchóirithe: Ní mór don Eoraip an infheistíocht phríobháideach sa taighde agus san fhorbairt a mhéadú chun a sprioc 3% OTI a bhaint amach. Ba cheart deireadh a chur le bacainní rialála agus riaracháin a chuireann bac ar an nuálaíocht.
2. Barr feabhais na hearnála a chur ar fáil go forleathan: Tá gá le tuilleadh oibre chun maorlathas a laghdú agus chun eolas níos fearr a chur ar fáil maidir leis na deiseanna atá ar fáil do thaighdeoirí.
3. Tionchar eacnamaíoch a bhaint as na torthaí: Le gach euro a infheistítear as Ciste na Comhairle Nuálaíochta Eorpaí (CNE) mealltar ceithre euro ó infheisteoirí príobháideacha. Mar sin féin, tá níos mó caipitil fiontair de dhíth ar an Eoraip fós chun nuálaíochtaí ceannródaíocha a mhéadú.
4. LET a dhoimhniú: Tá gá le tuilleadh iarrachta chun na héagothromaíochtaí atá fós ann maidir le deiseanna forbartha gairme ar fud an Aontais a laghdú agus chun inbhuanaitheacht agus inrochtaineacht fhadtéarmach na mbonneagar taighde agus teicneolaíochta Eorpach a chinntiú.
I mí an Mheithimh 2024 sheol an Coimisiún Eorpach Ardán Tallainne LET chun chun tacú le gairmeacha na dtaighdeoirí agus chun feabhas a chur ar an tsoghluaisteacht idir thíortha, earnálacha agus disciplíní, sa chaoi go rachfar i ngleic le dúshláin maidir le barr feabhais san earnáil a chur ar fáil go forleathan agus go ndoimhneofar an LET. Is cuid den ardán é EURAXESS Ireland agus cuireann sé eolas praiticiúil ar fáil do thaighdeoirí atá ag bogadh le róil taighde a ghlacadh, bídís ag teacht go hÉirinn nó á fágáil.
An nuálaíocht
Is é an Chomhairle Nuálaíochta Eorpach (CNE) clár suaitheanta nuálaíochta na hEorpa, arb é is aidhm dó teicneolaíochtaí úrnua agus nuálaíochtaí ceannródaíocha a aithint agus a fhorbairt, agus tacú leo. Is é an nuálaíocht is cúis le dhá thrian d'fhás eacnamaíoch na hEorpa le cúpla scór bliain anuas.
Rinneadh ceann de na náisiúin is nuálaí san Eoraip d'Éirinn le 40 bliain anuas. Rangaíodh an tír ina Ballstát ‘nuálaí cumasach’ sa Scórchlár Eorpach Nuálaíochta le haghaidh 2024, scórchlár a dhéanann anailís ar fheidhmíocht na nuálaíochta sna Ballstáit, i dtíortha eile san Eoraip, agus i gcomharsana réigiúnacha. B’ionann feidhmíocht na hÉireann sa Scórchlár agus 113.2% de mheán an Aontais, rud a chuir an tír sa seachtú háit ar an iomlán, chun tosaigh ar roinnt tíortha móra, an Ghearmáin agus an Fhrainc ina measc.
Tá an tÚdarás Forbartha Tionscail (IDA) tar éis na billiúin euro a mhealladh go hÉirinn in infheistíocht dhíreach choigríche (FDI) ó ghnólachtaí in earnálacha ardteicneolaíochta a bhaineann leis an nuálaíocht ar nós na dteicneolaíochtaí faisnéise agus cumarsáide (TFC), na cógaisíochta, na meán digiteach agus na meán sóisialta.
Ach ní gnólachtaí móra amháin atá i mbun nuálaíochta agus cuireann an tAontas maoiniú agus tacaíocht ar fáil freisin do ghnólachtaí nuathionscanta agus d’fhiontair bheaga agus mheánmhéide (FBManna) in Éirinn a bhfuil tionscadail nuálaíochta cheannródaíocha acu trí scéimeanna tábhachtacha amhail Luasaire CNE, scéim a chuidíonn le maoiniú nuálaíochtaí ardriosca ardacmhainneachta lena dtabhairt chuig an margadh.
Tá buiséad €1.4 milliún ag Clár Oibre CNE 2025 an Choimisiúin Eorpaigh, méadú €200 milliún ó 2024, chun taighde agus gnólachtaí nuathionscanta i réimse na teicneolaíochta doimhne a chur chun cinn. Forbairt nua thábhachtach is ea an scéim STEP Scale-Up de chuid CNE. Tá luach €300 milliún ag an scéim faoi láthair agus tá sé i gceist go n-ardófar sin go €900 milliún faoi 2027. Cuireann sí deontais €10-30 milliún ar fáil in aghaidh na gnólachta le teicneolaíochtaí straitéiseacha an Aontais a chur chun cinn.
Faoi láthair, tá ceithre Mhol Nuálaíochta Digití Eorpacha in Éirinn, ar cuid iad de líonra uile-Eorpach a bunaíodh faoi Chlár an Choimisiúin Eorpaigh don Eoraip Dhigiteach. Is é is aidhm do na moil sin tacú le claochlú digiteach gnólachtaí, go háirithe FBManna, agus eagraíochtaí san earnáil phoiblí.
An Chomhairle Nuálaíochta Eorpach
Moil Nuálaíochta Digití Eorpacha in Éirinn
An taighde in Éirinn
Tá teist láidir ag Éirinn maidir le taighde a mhaoiniú trí Chreatchláir Eorpacha. Faoi Fís 2020, fuair sí €1.21 billiún san iomlán ó níos mó ná 20 clár éagsúil maoinithe taighde.
Dáileadh an maoiniú sin ar bhreis agus 2,700 eagraíocht Éireannach, ollscoileanna, institiúidí taighde agus FBManna ina measc. Fuair FBManna Éireannacha breis agus €300 milliún den mhaoiniú iomlán.
Cuid den rath a bhí ar mhaoiniú taighde na hÉireann, is tríd an gComhairle Eorpach um Thaighde (ERC) a tháinig sé, as ar baineadh amach beagán níos mó ná €135 mhilliún, agus trí Ghníomhaíochtaí Marie Skłodowska-Curie (MSCA) as ar bronnadh os cionn €176 mhilliún ar thaighdeoirí Éireannacha ag céimeanna éagsúla dá ngairmeacha beatha.
Idir 2021 agus 2024, fuair eagraíochtaí Éireannacha maoiniú €836 mhilliún ó chlár Fís Eorpach 2021-2027 an Aontais - 2.14% den €39 mbilliún a deonaíodh go dtí seo. Is amhlaidh atá Éire os cionn a sprice agus beagán níos mó ná leath thréimhse an chláir rite.
Leis an maoiniú sin, tá tacaíocht á tabhairt do 1,295 thionscadal ina bhfuil 487 n-eagraíocht Éireannacha páirteach, institiúidí ardoideachais, eagraíochtaí taighde, eagraíochtaí poiblí agus FBManna ina measc. Go háirithe, tá €233 mhilliún faighte ag 217 FBM Éireannacha, rud a fhágann Éire sa cheathrú háit i measc Bhallstáit an Aontais maidir le rannpháirtíocht na FBManna.
De réir thuarascáil Sheimeastar Eorpach 2024 le haghaidh na hÉireann, ina dtugtar moltaí eacnamaíocha agus beartais a bhaineann leis an Aontas ar fad, ní mór d’Éirinn a héiceachóras taighde agus nuálaíochta a neartú chun borradh a chur faoin iomaíochas agus chun na héagothroimí idir réigiúin a laghdú. Cuireann an tuarascáil béim ar an ngá le breis infheistíochta sa digitiú, i gclaochlú na FBManna agus sa taighde faoin bhfuinneamh glan. Moltar d’Éirinn leas iomlán a bhaint as maoiniú ón Aontas, go háirithe tríd an tionscnamh Ardán um Theicneolaíochtaí Straitéiseacha don Eoraip (STEP).
Moltar freisin go gcuirfí dlús le cláir sa bheartas comhtháthaithe lena chinntiú go mbeidh na hinfheistíochtaí sa taighde ag luí leis an bhfás eacnamaíoch fadtéarmach. Tríd an rochtain ar mhaoiniú a fheabhsú agus an nuálaíocht a chothú, cuirfear leis an táirgiúlacht agus tacófar le ról na hÉireann mar cheannaire sa taighde agus san fhorbairt theicneolaíoch.
Tá maoiniú ón Aontas, go háirithe ón tSaoráid Téarnaimh agus Athléimneachta (RRF) agus ó chistí an bheartais chomhtháthaithe, á ghiaráil ag Éirinn chun borradh a chur faoin taighde agus faoin nuálaíocht.
Chun aghaidh a thabhairt ar ghanntanais oibrithe ardoilte agus chun cuidiú léi a huaillmhianta T&F a bhaint amach, tá roinnt tionscnamh curtha i bhfeidhm ag Éirinn, an Ciste Náisiúnta Dúshláin san áireamh. Clár iomaíoch dar luach €65 mhilliún é sin chun réitigh a chur ar fáil le haghaidh mórcheisteanna comhshaoil agus sochaí. I mí na Nollag 2024, fógraíodh maoiniú breis agus €9 milliún ‘Céim an Fháis’ do 16 fhoireann taighde faoin gciste.
I mí Feabhra 2025, sheol Taighde Éireann - Research Ireland dhá Mhol Ionad Ardtaighde le haghaidh teiripice agus TFC. Tá buiséad €63.84 milliún ag an dá mhol le chéile, a bhuí le cómhaoiniú ó Chiste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa (CFRE) agus ó Rialtas na hÉireann.
Déanann Fiontraíocht Éireann comhordú ar líonra na bpointí teagmhála náisiúnta don chlár Fís Eorpach in Éirinn. Tá suíomh gréasáin tiomnaithe ag an ngníomhaireacht ar ar féidir le hiarratasóirí féideartha tuilleadh eolais a fháil faoin gclár agus scéalta ratha na hÉireann a fhiosrú.
Oifig Marie Skłodowska-Curie in Éirinn
Deiseanna d’Éirinn
Taighdeoirí Éireannacha a bhfuil tograí taighde acu a bhfuil dealramh leo, is féidir leo deiseanna maoiniúcháin a chuardach ar an Limistéar Aonair um Shonraí Leictreonacha a Mhalartú (SEDIA), an pointe iontrála aonair chun deontais agus conarthaí soláthair an Aontais a aimsiú agus a bhainistiú.
Is airde ná meán an Aontais Eorpaigh an ráta rathúlachta atá ag Éirinn maidir le cur isteach ar mhaoiniú do thaighde agus tá FBManna na hÉireann rangaithe ar na FBManna is fearr san Aontas Eorpach ó thaobh nuálaíochta de.
Tá dúshláin mhóra ann ar fud an Aontais maidir leis an gcomhionannas inscne a bhaint amach sa taighde agus sa nuálaíocht, ach maidir le mná na hÉireann tá ag éirí leo maoiniú a fháil ar rátaí is ionann nó is fearr ná a macasamhla fear.
I dtuarascáil ‘She Figures’ ón gCoimisiún Eorpach, coinnítear cuntas ar an dul chun cinn ionsar chothromaíocht inscne sa taighde agus sa nuálaíocht agus ar na dúshláin a bhaineann léi. I dtuarascáil 2025, fuarthas gur mó taighdeoirí (69%) i measc phearsanra T&F ban na hÉireann in earnáil an ardoideachais ná in earnálacha na Fiontraíochta agus an Ghnó nó an Rialtais.
In 2025, roghnaíodh beirt bhan as Éirinn don bhabhta leathcheannais sa Duais Eorpach do Nuálaithe Ban lena dtugtar ómós d’fhiontraithe ban eisceachtúla a spreagann an nuálaíocht. Ba iad sin:
- Rhona Togher, comhbhunaitheoir Lios a d’fhorbair ábhar fuaimiúil cliste laghdaithe fuaime ar a dtugtar SoundBounce agus feidhmeanna solúbtha leis sna hearnálacha tógála, gluaisteán, aerspáis agus i bhfearais tí.
- Elizabeth McGloughlin, Comhbhunaitheoir agus POF Tympany Medical, a d’fhorbair teicneolaíocht ionscópachta uillinne athraithí a chuireann feabhas ar na torthaí d’othair agus do chórais cúraim sláinte.
An Limistéar Aonair um Shonraí Leictreonacha a Mhalartú (SEDIA)
Samplaí de thionscadail taighde Éireannacha a fuair maoiniú ón Aontas:
- Tá cúig thionscadal Éireannacha i measc 91 tionscadal ar fud an Aontais a roghnaíodh le haghaidh maoiniú €500 milliún san iomlán chun cuspóirí an Chomhaontaithe Ghlais maidir le claochlú inbhuanaithe gheilleagar agus shochaí an Aontais a chur chun cinn. Tá dhá cheann de na tionscadail Éireannacha sin faoi chomhordú an Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, agus is iad Ollscoil na Gaillimhe, Ollscoil Teicneolaíochta na Sionainne agus Teagasc a chuir na tionscadail eile chun cinn. Gheobhaidh siad maoiniú AE de bhreis agus €25 mhilliún san iomlán. Áirítear orthu tionscadal chun dul i ngleic leis an gcalaois bhia agus tionscadal ina n-úsáidfear bogearraí intleachta saorga chun ábhair bhithbhunaithe a dhearadh agus a fhorbairt a bheidh ‘cláraithe’ le bith-dhíghrádú i bhfíorthimpeallachtaí muirí agus talún.
- Bhí Smartheal ó Choláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath ar an 40 tionscadal ceannródaíoch a roghnaíodh le haghaidh maoiniú €2.5 milliún ón gComhairle Nuálaíochta Eorpach (CNE) in 2025. Tá Smartheal dírithe ar chineálacha nua ionphlanduithe a thabhairt chun foirfeachta ina n-úsáidtear maighnéid fhíorbheaga le dhá chuid den stéig a cheangal le chéile, sa chaoi go gcneasóidh siad go nádúrtha gan ghreamanna gan stáplaí.
- Deonaíodh deontais Chruthúnais Coincheapa de chuid na Comhairle Eorpaí um Thaighde, dar luach €150,000, ar na hOllúna Matthew Campbell agus Valeria Nicolosi ó Choláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath agus ar an Ollamh Fergal O’Brien ó Choláiste Ríoga na Máinleá in Éirinn in 2025. Cuidíonn na deontais seo leis an mbearna idir thorthaí an taighde cheannródaíoch agus luathchéimeanna a thráchtálaithe a shárú.
- Tá cuibhreannas taighde Eorpach ar chostas €2.69 milliún, le maoiniú ó Fís Eorpach agus faoi stiúir an Dr Sara Farrona in Ollscoil na Gaillimhe, ag fiosrú modhanna nua chun feabhas a chur fhrithsheasmhacht plandaí ar thréimhsí fada triomaigh trí leas a bhaint as próisis nádúrtha. Tá an gnólacht bith-theicneolaíochta BioAtlantis ó Chiarraí ina chuid den chuibhreannas EpiSeedLink i dteannta Ollscoil na Gaillimhe agus cuideoidh sé le hoiliúint 11 taighdeoir óga mar chuid de chuspóir an tionscadal, is é sin, dul i ngleic leis an triomach.
- Tá fad saoil eisceachtúil ag na hialtóga agus is beag fadhb shláinte a bhaineann le haois a bhíonn orthu. Tá an bitheolaí ialtóg agus Ollamh le Zó-eolaíocht sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, Emma Teeling, mar chuid d’fhoireann BATPROTECT a fuair os cionn €11.8 milliún i maoiniú ERC chun straitéisí a fhoghlaim ó na mamaigh eitilte sin a d’fhéadfadh fad a chur le saolré an duine agus an fhrithsheasmhacht in aghaidh galar a fheabhsú.
- Oibreoidh an tOllamh Ruth Britto, ó Scoil na Matamaitice i gColáiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath, le triúr comhghleacaithe ar thionscadal idirnáisiúnta a fhéachann le modhanna algartamacha nua a fhorbairt a d’fhéadfaí a chur i bhfeidhm i dtaca leis an matamaitic, le fisic na gcáithníní agus leis an domhantarraingt. Fuair an fhoireann beagnach €10 milliún trí Dheontas Sineirge ERC.
- Fuair Orla Muldoon ó Ollscoil Luimnigh beagnach €2.5 milliún i maoiniú ERC dá tionscadal SIMTIC ar thaighde tráma. Bronnadh Gradam ERC um Rannpháirtíocht Phoiblí sa Taighde uirthi in 2024 as tuiscint an phobail ar fhoréigean inscnebhunaithe a chur chun cinn, as béim a leagan ar an gcineál sistéamach a bhaineann leis agus as athrú sochaíoch a spreagadh.
- Fuair Altratech, cuideachta diagnóisice atá lonnaithe i gCorcaigh, infheistíocht €10.5 milliún ó Luasaire na Comhairle Nuálaíochta Eorpaí (CNE) in 2024. Cuideoidh an maoiniú chun gléas láimhe tástála móilíneach a fhorbairt a d’fhéadfadh torthaí diagnóiseacha láithreacha iontaofa a sholáthar do sholáthraithe cúraim sláinte agus d’othair lasmuigh de shuíomhanna cliniciúla.
‘Léiríonn rath foriomlán na hÉireann i gclár EIC Fís Eorpach, le tacaíocht ó Fhiontraíocht Éireann inár gcáil mar Phointe Teagmhála Náisiúnta na tíre, léiríonn sé béim ar nuálaíocht agus ar chumas cuideachtaí Éireannacha dul san iomaíocht ar leibhéal domhanda. Cuireann an maoiniú seo an tacaíocht ríthábhachtach is gá ar fáil chun cur ar chumas na gcuideachtaí nuálacha seo ar nós Altratech a ngnó a fhorbairt agus a mhéadú tuilleadh.’
Marina Donohoe, Ceann Taighde agus Nuálaíochta, Fiontraíocht Éireann
- I mí Mheán Fómhair 2024 bhí an Dr Junli Xu agus an Dr David MacManus ón gColáiste Ollscoile, Baile Átha Cliath i measc seachtar eolaithe óga Éireannacha ar bronnadh deontais tosaigh ERC orthu arbh fhiú thart ar €1.5 milliún an ceann iad thar thréimhse cúig bliana.
- Trí úsáid a bhaint as teicneolaíocht cheannródaíoch, tá sé mar aidhm ag tionscadal na Seirbhíse Cian-Athshlánúcháin do Cheantair Iargúlta (ROSIA), a fhaigheann maoiniú ón Aontas, seirbhísí athshlánaithe a sholáthar d’othair atá i ngátar, cibé áit a bhfuil siad. D’éirigh le ROSIA maoiniú €1.7 milliún a fháil faoin gclár Fís Eorpach.
- Fuair tionscadal HECATE, atá á chomhordú ag Collins Aerospace i gCorcaigh, maoiniú dar luach níos mó ná €34 mhilliún ó Fís Eorpach chun cabhrú le haerárthaí réigiúnacha hibrideacha-leictreacha a fhorbairt a chomhcheanglaíonn innill bhreosla thraidisiúnta le tiomáint leictreach chun ídiú breosla, astaíochtaí agus torann a laghdú.
- Bronnadh €500,000 an ceann ar naoi bhfoireann taighde Éireannacha faoin gCiste Náisiúnta Dúshláin, ciste dar luach €65 mhilliún atá á mhaoiniú ag an Aontas Eorpach agus á bhainistiú ag Taighde Éireann - Research Ireland. Tá éagsúlacht sna tionscadail ó obair ar bhainistiú teirmeach ceallraí i bhfeithiclí leictreacha a fheabhsú go hintleacht shaorga agus dhaonna a chomhcheangal chun monatóireacht a dhéanamh ar thalamh portaigh.
Tionscadail a fuair maoiniú ón Aontas lena mbaineann taighdeoirí Éireannacha