An Comhaontú Glas don Eoraip: Molann an Coimisiún sprioc 2030 maidir le hastaíochtaí nialasacha le haghaidh busanna cathrach nua agus laghduithe 90 % ar astaíochtaí le haghaidh trucailí nua faoi 2040

Cuideoidh na spriocanna sin chun astaíochtaí CO2 a laghdú san earnáil iompair - tá trucailí, busanna cathrach agus busanna cianaistir freagrach as os cionn 6 % d'astaíochtaí gás ceaptha teasa (GCT) iomlána an Aontais agus os cionn 25 % d'astaíochtaí GCT ó iompar de bhóthar. Leis na caighdeáin sin maidir le hastaíochtaí, chinnteofaí go gcuirfeadh an chuid sin d'earnáil an iompair de bhóthar leis an aistriú chuig soghluaisteacht astaíochtaí nialasacha agus le cuspóirí an Aontais maidir leis an aeráid agus truailliú nialasach.

Molann an Coimisiún caighdeáin astaíochtaí CO₂ níos láidre a thabhairt isteach le haghaidh beagnach gach feithicil tromshaothair nua le hastaíochtaí CO₂ deimhnithe, i gcomparáid le leibhéil 2019, go háirithe na caighdeáin seo a leanas:

• Laghdú 45 % ar astaíochtaí ó 2030 ar aghaidh;
• Laghdú 65 % ar astaíochtaí ó 2035 ar aghaidh;
• Laghdú 90 % ar astaíochtaí ó 2040 ar aghaidh.

Chun úsáid níos gaiste busanna astaíochtaí nialasacha a spreagadh i gcathracha, molann an Coimisiún freisin go mbeidh gach bus uirbeach nua ina bhus astaíochtaí nialasacha ó 2030 ar aghaidh.

I gcomhréir leis an gComhaontú Glas don Eoraip agus le cuspóirí REPowerEU, beidh tionchar dearfach ag an togra seo freisin ar an aistriú fuinnimh, trí éileamh ar bhreoslaí iontaise allmhairithe a laghdú agus trí choigilteas agus éifeachtúlachtaí fuinnimh in earnáil iompair an Aontais a fheabhsú. Tabharfaidh sé sochair d'oibreoirí iompair agus d'úsáideoirí na hEorpa trí na costais breosla agus tríd an gcostas úinéireachta iomlán a laghdú, agus trí úsáid feithiclí níos fuinneamhéifeachtúla ar bhonn níos leithne a chinntiú. Cuirfidh sé feabhas ar cháilíocht an aeir freisin, go háirithe i gcathracha, agus cuirfidh sé feabhas ar shláinte shaoránaigh na hEorpa.

Thairis sin, is earnáil ríthábhachtach í seo chun tacú le tionscal teicneolaíochta glaine na hEorpa agus chun iomaíochas idirnáisiúnta a spreagadh. Is ceannaire margaidh an tAontas maidir le táirgeadh trucailí agus busanna agus cuidíonn creat dlíthiúil comhchoiteann chun an cheannaireacht sin a chinntiú amach anseo. Go sonrach, leis na caighdeáin athbhreithnithe, tugtar comhartha soiléir fadtéarmach chun infheistíochtaí thionscal an Aontais a threorú i dtreo teicneolaíochtaí nuálacha astaíochtaí nialasacha agus i dtreo borradh a chur le leathadh amach an bhonneagair athluchtaithe agus athbhreoslaithe.

Cúlra

Tá astaíochtaí san earnáil feithiclí tromshaothair ag méadú gach bliain ó bhí 2014 ann seachas 2020 mar gheall ar phaindéim COVID-19. Tá astaíochtaí ag méadú go mór san earnáil lastais go háirithe. Baineann sin go príomha le héileamh maidir le hiompar de bhóthar atá ag méadú, agus meastar go leanfar den mhéadú sin san éileamh sa todhchaí. In 2019, tháinig ardú 44 % ar astaíochtaí lastais le hais na n-astaíochtaí ón earnáil eitlíochta agus tháinig ardú 37 % le hais na n-astaíochtaí ó mhuiriompar.

Maidir le formhór mór na bhfeithiclí tromshaothair i bhflít an Aontais (99 %), is innill dócháin inmheánaigh atá á rith faoi láthair, innill a bhreoslaítear den chuid is mó le breoslaí iontaise allmhairithe amhail díosal. Cuireann sé sin le spleáchas fuinnimh an Aontais agus leis an luaineacht reatha sa mhargadh fuinnimh.

Tá na caighdeáin maidir le hastaíochtaí feithiclí tromshaothair atá ann faoi láthair ann ó bhí 2019 ann, agus níl siad i gcomhréir le cuspóirí aeráide an Aontais a thuilleadh. Leis an reachtaíocht reatha, ní thugtar comhartha leordhóthanach atá soiléir fadtéarmach d'infheisteoirí agus ní léirítear leis an réaltacht nua san earnáil fuinnimh agus na forbairtí tapa san earnáil feithiclí tromshaothair ar fud an domhain. Tá na caighdeáin nua CO₂ atá beartaithe i gcomhréir le huaillmhianta aeráide an Aontais, leis an bpacáiste ‘Oiriúnach do 55' agus le Comhaontú Pháras.

Chun tacú leis an moladh seo, ní mór infheistíochtaí a threorú i dtreo feithiclí astaíochtaí nialasacha agus i dtreo bonneagar athluchtaithe agus athbhreoslaithe, agus tá an Rialachán maidir le Bonneagar Breoslaí Malartacha beartaithe ag an gCoimisiún cheana chun an bonneagar luchtaithe is gá a fhorbairt chun tacú le haistriú glas na hearnála feithiclí tromshaothair. Go sonrach, bheartaigh an Coimisiún pointí luchtaithe agus breoslaithe a shuiteáil go tráthrialta ar phríomhmhórbhealaigh: gach 60 ciliméadar le haghaidh luchtú leictreach agus gach 150 ciliméadar le haghaidh athbhreoslú hidrigine. Tá an Coimisiún ag obair go dian le comhreachtóirí chun na caibidlíochtaí maidir leis na moltaí sin a thabhairt chun críche.

Tuilleadh eolais

Moladh

Iarscríbhinní a ghabhann leis an togra

Measúnú tionchair an togra

Ceisteanna agus Freagraí

Bileog eolais

Leathanach gréasáin maidir le feithiclí tromshaothair